Czym różni się BIK od BIG?

Co to jest BIK a czym zajmuje się BIG?

BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej to instytucja utworzona w 1997 roku z inicjatywy Związku Banków Polskich – nic dziwnego skoro z danych, które gromadzi ta instytucja korzysta głównie sektor bankowy. To głównie na podstawie informacji zebranych w BIK banki oceniają ryzyko, a następnie podejmują decyzję o finansowaniu. 

BIK jest największym w Polsce zbiorem danych o historii kredytowej. Funkcjonuje na podstawie Ustawy Prawo bankowe oraz Ustawy o ochronie danych osobowych.

BIG, czyli Biuro Informacji Gospodarczej przede wszystkim nie jest jedną, centralną instytucją. Aktualnie w Polsce funkcjonuje pięć biur:

• ERIF Biuro Informacji Gospodarczej,
• BIG InfoMonitor,
• Krajowy Rejestr Długów BIG,
• Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG),
• Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych (KIDT).

Warto podkreślić, że każde biuro działa samodzielnie i prowadzi własne rejestry. Podmioty te nie udzielają sobie informacji oraz konkurują między sobą. Od 2010 podstawą prawną funkcjonowania BIG-ów jest Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych

Jakie dane zbiera BIK, a jakie BIG?

BIK przede wszystkim gromadzi informacje o dłużnikach w całej Polsce. Biuro Informacji Kredytowej zbiera i porządkuje dane o wszystkich, którzy mieli kiedykolwiek do czynienia ze spłatą zobowiązań – niezależnie od tego, czy była to niewielka pożyczka, długoterminowy kredyt, karta kredytowa, debet, czy nawet raty za sprzęt AGD. Oprócz danych historycznych BIK kompletuje informacje o bieżących kredytach. W bazach instytucji znajdzie się więc wartość początkowa zobowiązania oraz aktualizowana minimum raz w miesiącu kwota pozostała do spłaty.

Dowiedz się więcej o BIK z video-poradnika BFF MEDFinance:

BIG natomiast ma za zadanie przechowywać i udostępniać informacje o zadłużeniu, zarówno osób fizycznych jak i przedsiębiorców, które dotyczy również zaległości pozabankowych. Zatem nie są tylko, jak w przypadku BIK, zobowiązania w spłacie rat bankowych, ale także nieopłacone rachunki (np. za światło, wodę, gaz, Internet), opłaty telekomunikacyjne, alimenty i kary. Ponadto szeroką bazą danych BIG są również nieuregulowane opłaty za faktury, zamówione towary i szeroko rozumiane długi.

Czym różni się BIK od BIG?                                                      

Najważniejszą różnicą z punktu widzenia konsumenta jest rodzaj danych, które gromadzi – BIK zbiera dane o zaległościach w bankach, SKOK-ach, firmach pożyczkowych, leasingowych i faktoringowych, natomiast BIG dokonuje rejestracji informacji o wszelkich zaległościach – nie tylko bankowych. Dane gromadzone przez BIK są wykorzystywane przez banki, które na ich podstawie oceniają zdolność kredytową pożyczkobiorcy. W jaki sposób?

Wpis do BIK jest podstawą do wystawienia oceny określającej zdolność kredytową pożyczkobiorcy. Jest ona prezentowana za pomocą punktacji, zwanej scoringiem.  Najnowszy raport BIK zakłada ocenę kredytobiorcy od 1 do 100 punktów. Im wyższa wartość, tym większe prawdopodobieństwo, że klient danego banku otrzyma kredyt. Według Biura Informacji Kredytowej 80 punktów to wynik bardzo dobry, natomiast 60 punktów to wynik dobry.

Dowiedz się więcej na temat scoringu BIK: Scoring BIK - jak poprawić ocenę punktową BIK?

W biurach informacji gospodarczej natomiast znajdują się najczęściej informacje o niespłacanych należnościach. Mogą one trafić do rejestru, jeśli spełnione są następujące warunki:

• termin tej płatności minął co najmniej 30 dni wcześniej
• upłynęło co najmniej 30 dni od wysłania przez wierzyciela wezwania do zapłaty, zawierającego ostrzeżenie o zamiarze przekazania danych do biura informacji gospodarczej, z podaniem nazwy i adresu danego biura
• podstawowa należność wynosi minimum 200 zł dla konsumentów lub 500 zł dla przedsiębiorców

Informacje dotyczące długów z różnych sektorów gospodarki mogą być przekazywane przez przedsiębiorców bądź konsumentów do wybranego Biura Informacji Gospodarczej, gdyż każde z nich prowadzi własną bazę danych.

Jednak w przypadku długów alimentacyjnych, opłat sądowych i mandatów są one przekazywane przez jednostki samorządu terytorialnego i sądy do wszystkich pięciu biur.
 Z danych biur informacji gospodarczej mogą korzystać przedsiębiorstwa, instytucje, jednostki samorządu terytorialnego i konsumenci, którzy zawarli z BIG umowę. W przypadku sprawdzenia danych o konsumencie niezbędne jest posiadanie jego zgody.

Trwałość zapisów o długach w BIK oraz BIG

Istotną różnicą jest również kwestia trwałości zapisów w bazach BIK oraz BIG.

W Biurze Informacji Kredytowej zapis o opóźnieniu w płatności , które nie przekroczyło 60 dni, znika z widocznej dla banków bazy i zostaje przeniesiony do archiwum danych statystycznych. Konsument może jednak wyrazić zgodę na przetwarzania danych o uregulowanej w terminie płatności, aby budować pozytywną historię kredytową. Taka zgoda może być w każdej chwili odwołana.

Dane o kredycie spłacanym nieterminowo widnieją w bazie BIK przez 5 lat od czasu spłaty ostatniej raty. Jeśli po upływie 5 lat kredyt nadal jest widoczny w raporcie, bądź pożyczkobiorca chce mieć  pewność co do tego, że nikt już go nie zobaczy, może również złożyć wniosek o usunięcie danych z BIK.
W przypadku BIG jeśli zobowiązanie zostanie spłacone w całości, wierzyciel, który przekazał informację o długu do BIG musi ten wpis usunąć w ciągu 14 dni. Jeśli dług nie zostanie uregulowany, dane o nim będą przetwarzana przez BIG przez 6 lat w przypadku konsumentów i 10 lat w przypadku przedsiębiorców. Po tym czasie BIG musi dane usunąć.

Cechy wspólne BIK oraz BIG

Biuro Informacji Gospodarczej i Biuro Informacji Kredytowej to całkowicie odmienne podmioty, które jednak posiadają cechy wspólne.

Zarówno BIK jak i BIG zbierają dane o zaległościach, których rejestracja ma podobny cel. Obie instytucje porządkują dane o dłużnikach aby ostrzec instytucje finansowe – w przypadku BIK ; oraz aby ostrzec przedsiębiorców – w przypadku BIG, przed nierzetelnym i nieterminowymi płatnikami.

Ponadto w rejestrach BIG jest również obszar bankowy – porządkowaniem tych danych zajmuje się biuro BIG InfoMonitor, które współpracuje w tym zakresie z BIK. W związku z tym BIG InfoMonitor może również weryfikować dane w bazie BIK, jednak tylko za zgodą osoby, której sprawdzenie dotyczy. Należy też pamiętać, iż w takiej sytuacji BIG jest jedynie pośrednikiem, a sprawdzenie realizowane jest dla podmiotu z nim współpracującego - np. operatora telefonii komórkowej.